¢ρθρα\ΒιβλιοθÞκες και βιβλιοπωλεßα ανÜ τον κüσμο
 
ΑναζητÞσεις στην Αυστραλßα
 

«Μα εßναι δυνατüν να ενδιαφÝρεται κανεßς για βιβλιοθÞκη και σπÜνια βιβλßα στο Σýδνεû; Να Ýχει ταξιδÝψει επß σχεδüν μιÜμιση μÝρα στο αεροπλÜνο χριστουγεννιÜτικα και, αντß να χαρεß το καλοκαßρι του νüτιου ημισφαιρßου με τις παραλßες και τα υπαßθρια καφενεßα και εστιατüρια, να κλειστεß στη μοýχλα;»
«Να σου πω. Μπορεß, εκ πρþτης üψεως, να φαντÜζει τρελü, αλλÜ δεν εßναι. Πρþτα απ’ üλα, γιατß δεν πρüκειται για μοýχλα: οι αßθουσες διακρßνονται για την απüλυτη καθαριüτητÜ τους, το φως εßναι Üπλετο κι η üλη ατμüσφαιρα θÝλγει τον επισκÝπτη. ¾στερα, δεν χρειÜζεται να σπαταλÞσεις ολüκληρο τον χρüνο που Ýχεις στη διÜθεσÞ σου: μερικÝς þρες αρκοýν για να εκτιμÞσεις το Ýργο που συντελεßται εκεß, εκτüς πια κι αν πρÝπει να προχωρÞσεις σε κÜποια συγκεκριμÝνη Ýρευνα. ΤÝλος, εßναι αδýνατον να μην αγγßξει την προγονικÞ χορδÞ σου η πρüσοψη της ΚρατικÞς ΒιβλιοθÞκης της ΝÝας Νüτιας Ουαλßας, üπως εßναι η επßσημη ονομασßα της: πρüσοψη αρχαßου ελληνικοý ναοý, ρυθμοý ιωνικοý.»
«Εκτüς απ’ αυτÜ; Επß της ουσßας;»
«¸χουμε και λÝμε.»

Περßπου πÝντε εκατομμýρια αριθμεß το υλικü που διαθÝτει η βιβλιοθÞκη. Υλικü, Üμεσα προσιτü ηλεκτρονικÜ απü οποιοδÞποτε σημεßο της υδρογεßου. Δýο ευμεγÝθη αναγνωστÞρια, εναλλασσüμενες εκθÝσεις, ξεναγÞσεις, δημüσιες εκδηλþσεις και, κυρßως, ευγενÝστατοι εργαζüμενοι, αποτελοýν τα πρüσθετα στοιχεßα προσÝλκυσης του κοινοý.
ΑυτÜ σÞμερα. Γιατß, προφανþς, η κατÜσταση Þταν διαφορετικÞ κατÜ τα πρþτα χρüνια λειτουργßας της, τüτε που τÝθηκαν οι βÜσεις της, το Ýτος 1827! Λßγα τα βιβλßα, μικροß οι χþροι, συχνÝς ανακατατÜξεις. Με τον καιρü, μαζß με το αυξανüμενο ενδιαφÝρον των νÝων αποßκων που στελÝχωναν την παρθÝνο Þπειρο με ενθουσιþδες εργατικü δυναμικü, η βιβλιοθÞκη üχι απλþς ρßζωσε, αλλÜ Üνθισε και κÜρπισε.
Αλλ’ ας την περπατÞσουμε λιγÜκι.
Στο παλαιüτερο κτÞριο, στο ισüγειο, βρßσκεται το Ýνα αναγνωστÞριο, στους τοßχους του οποßου περιμÝνουν τον ερευνητÞ πλοýσιες συλλογÝς γýρω απü την Αυστραλßα και την ευρýτερη περιοχÞ του Ειρηνικοý: βιβλßα, χÜρτες, εικüνες, χειρüγραφα. ΥπολογιστÝς με πρüσβαση στο διαδßκτυο (δßχως, üμως, δυνατüτητα ηλεκτρονικÞς αλληλογραφßας, για ευνüητους λüγους διαχεßρισης του χρüνου) και φωτοτυπικÜ μηχανÞματα διευκολýνουν περαιτÝρω την üποια αναζÞτηση.
ΑφÞνοντας το αναγνωστÞριο, κι αφοý επισημÜνουμε την αυτονüητη πρüβλεψη διαβÜσεων για Üτομα με ειδικÝς ανÜγκες, κινοýμαστε προς τον πρþτο üροφο βαδßζοντας ανÜμεσα σε ψηλοýς κßονες, επÜνω σε δÜπεδο μαρμÜρινο που απεικονßζει χαρτογραφικÜ τις ανακαλýψεις των σκαπανÝων θαλασσοπüρων. ΠαρÜλληλα, θαυμÜζουμε τις μπροýτζινες πýλες με σκηνÝς απü τη ζωÞ των αυτοχθüνων πληθυσμþν και των Ευρωπαßων εξερευνητþν.
Ο πρþτος üροφος εßναι αφιερωμÝνος σε εκθÝσεις. ¸ργα τÝχνης, μικρÜ χειροτεχνÞματα, φωτογραφßες και, φυσικÜ, σπÜνια βιβλßα και χειρüγραφα κοσμοýν τις φωτισμÝνες προθÞκες και προσφÝρονται στο βλÝμμα για Üνετη και εξονυχιστικÞ επισκüπηση.
Το παραπλεýρως κτÞριο, νεüτερης κατασκευÞς, μοιÜζει να διαπνÝεται απü αντßστροφη αρχιτεκτονικÞ γραμμÞ. Το ισüγειο εßναι αυτü που Ýχει την αρμοδιüτητα των δημοσßων σχÝσεων, με το κατÜστημα πþλησης δþρων και πολυτελþν εκδüσεων αφενüς και με την καντßνα η οποßα παρÝχει αναψυκτικÜ, καφÝ και ελαφρÜ εδÝσματα αφετÝρου.
Αντßθετα, τα υπüγεια (πρþτο και δεýτερο) διαθÝτουν τον μεγαλýτερο αριθμü κειμÝνων αναφορÜς: με εφημερßδες, περιοδικÜ, οπτικοακουστικü υλικü, μικροφßλμ, ηλεκτρονικÝς πηγÝς, καθþς και με βÜση νομικÞς τεκμηρßωσης και με πληροφοριακÜ στοιχεßα για διευκüλυνση των αναγνωστþν. Εδþ βρßσκεται το Üλλο αναγνωστÞριο και εδþ απασχολοýνται οι περισσüτεροι υπÜλληλοι για την εξυπηρÝτηση του κοινοý. Και κÜτι ακüμη: για να μην πÜει τßποτε χαμÝνο, στους διαδρüμους εκτßθενται αφßσες με περιεχüμενο προωθητικü της αγÜπης για το διÜβασμα.

Ως προς τα σπÜνια κομμÜτια της βιβλιοθÞκης, τþρα, αξßζει να λεχθεß üτι η προβολÞ τους διακρßνεται απü μια πρωτοτυπßα.
Το μεγαλýτερο βιβλßο, που εßναι ο τρßτομος «Τοπογραφικüς ΧÜρτης της Αιγýπτου», με διαστÜσεις 112 εκατοστÜ ýψος και 70 εκατοστÜ πλÜτος. ΒÜρος καθενüς τüμου, κιλÜ 22.
Το μικρüτερο, μια μινιατοýρα με την «ΚυριακÞ ΠροσευχÞ» στα αγγλικÜ (τüσο στην αγγλικανικÞ üσο και στην καθολικÞ μορφÞ της), στα ολλανδικÜ, γαλλικÜ, γερμανικÜ, σουηδικÜ και ισπανικÜ. Χειροποßητο, δερματüδετο και με επßχρυση ρÜχη, δεν υπερβαßνει σε μÝγεθος τα 5 χιλιοστÜ. «Μικρüτερο απü δισκßο ασπιρßνης», σημειþνεται χαρακτηριστικÜ.
Το αρχαιüτερο χειρüγραφο, που προÝρχεται απü την ΠαλαιÜ ΔιαθÞκη. Εßναι το «Βιβλßο του ΗσαÀα», Ýργο του 1225 μ.Χ. με προÝλευση ιταλικÞ. Πρüκειται, λÝει, για Üριστα διατηρημÝνη μεσαιωνικÞ παρουσßαση κειμÝνου με συνοδεßα σχολιασμοý.
Το αρχαιüτερο τυπωμÝνο βιβλßο, που περιλαμβÜνει τις “Quaestiones in Primum Librum Sententiarum” του ΙωÜννη Ντουνς Σκüτους. ΒενετσιÜνικης εκτýπωσης, του Ýτους 1472, εμφανßζεται ως το πρþτο Ýργο ενüς μεßζονος φιλοσüφου στο οποßο Ýχει χρησιμοποιηθεß η νÝα τüτε μÝθοδος, η μÝθοδος της τυπογραφßας.
Το σπανιüτερο τυπωμÝνο βιβλßο, που δημοσιεýτηκε στο Παρßσι το 1490, αποδßδεται στον Ερρßκο της Σαξονßας και αποκαλýπτει τα απüκρυφα ανδρþν και γυναικþν: “Secreta Mulierum et Virorum”!
Το βιβλßο με τη μεγαλýτερη χρηματικÞ αξßα, τÝλος, που παρουσιÜζει σε τÝσσερις τüμους τα «ΠτηνÜ της ΑμερικÞς». Εκδüθηκε στο Λονδßνο, μεταξý 1827 και 1838, και αποτιμÜται σε περισσüτερα απü πÝντε εκατομμýρια ευρþ!
Βεβαßως, τα παραπÜνω δεν αποτελοýν τα μοναδικÜ «τιμαλφÞ» της βιβλιοθÞκης. ΥπÜρχουν και Üλλα, η μνεßα των οποßων δεν εßναι εφικτÞ εδþ, εκτüς απü δýο: υπÜρχει Ýνα παλαιüτατο (του 1330) αντßτυπο της περßφημης αγγλικÞς “Magna Carta”, üπως επßσης και τα Üπαντα του «Κυρßου Γουßλιαμ Σαßξπηρ, κωμωδßες, ιστορßες και τραγωδßες», εκδüσεως Λονδßνου, στα 1623.

 

«Λοιπüν; ¸χει ενδιαφÝρον η βιβλιοθÞκη για μια επßσκεψη; Ποια εßναι η γνþμη σου;»
«ΚαλÜ, εντÜξει, το παραδÝχομαι. Δεν παýω, ωστüσο, να ισχυρßζομαι πως και η ηλεκτρονικÞ προσÝγγισÞ της Ýχει τα πλεονεκτÞματÜ της. ΧτυπÜς τη διεýθυνση www.sl.nsw.gov.au και… γλιτþνεις και τα ναýλα. ¼χι;»

 

ΧΧΧΧΧ