Δημοσίευση στο περιοδικό Διαβάζω, Ιούνιος 2009 από την Άρτεμι Αργύρη

Παίζοντας με τον αναγνώστη

Είναι σπάνια τα παραδείγματα συγγραφέων, τουλάχιστον στα ελληνικά λογοτεχνικά δρώμενα, των οποίων η γραφή συνεχίζει την παράδοση των συγγραφέων στήλης, που διαλέγονται νοητά με τους αναγνώστες τους σε μία τέλεια εναρμόνιση συγχρονίας και διαχρονίας, υπερβαίνοντας το όχημα των σελίδων μίας εφημερίδας ή ενός βιβλίου. Υπάρχει, ωστόσο, μια μυστική αίρεση -στην οποία ανήκει αδιαμφισβήτητα και ο Νάσος Χριστογιαννόπουλος- για τους οποίους θαρρείς πως η συγγραφή δεν έχει νόημα άλλο παρά μόνο, μέσα από την όποια δεξιοτεχνική καλειδοσκοπική συνάρμοση θεμάτων, εκφραστικών μέσων και λογοτεχνικών σχημάτων, να αποτυπώσουν στο χαρτί τη συμβολική προσωπική επικοινωνία τους με τον πιθανό αναγνώστη. Μελάνι ανεξίτηλο τιτλοφορείται το νέο μυθιστόρημα του συγγραφέα, ο οποίος αναθέτει στο μελάνι της πένας του να μας ταξιδέψει αυτή τη φορά σε δύο διαφορετικές ιστορίες και εποχές με απρόσμενους συνειρμούς, αλλά με ένα κοινό συστατικό: τον ίδιο. Φύσει ευγενής, τον διέπει μια σπάνια αίσθηση του μέτρου που δεν μπορεί παρά να αναγνωρίζει και να αποζητά το ουσιώδες. Η διεισδυτική ματιά του, άλλοτε με χιούμορ που προσιδιάζει στο φιλοπαίγμονα χαρακτήρα του και άλλοτε με εσωτερική παραδοχή, υφαίνει καίρια σχόλια για τον κακώς νοούμενο νεοελληνισμό και τη λησμονημένη ελληνικότητα, για τις επιφάσεις της ιστορίας και τις ετικέτες της ζωής, ακόμα και για τις δικές του μύχιες σκέψεις, που ξεδιπλώνει με τόλμη στην οικεία και παραστατική αίσθηση της διήγησης ενός φίλου. Τη λογοτεχνικότητά του ο συγγραφέας αφήνει να κυλήσει ελεύθερα και απροσποίητα, δίχως καλολογικά φτιασίδια, επιστρατεύει, ωστόσο, με εντυπωσιακή δεινότητα το διάλογο, τη δύναμη της ρέουσας γλωσσάς, προκειμένου να υπερασπιστεί την περιγραφή, να αποδώσει την εποχή, να ψυχογραφήσει τους χαρακτήρες του. Η λεπτομέρεια γίνεται υφάδι όχι μόνο για το περίφημο αστυνομικό δαιμόνιο του, που φροντίζει να στήνει με ευστροφία, παγίδες και ανατροπές σε όποιον βιαστεί να κομπάσει πως επιτέλους συνέλαβε το κλειδί της πλοκής, αλλά συμπυκνώνει με τρόπο άμεσο, και γι' αυτόν το λόγο ενδιαφέροντα, τη σύγχρονη πραγματικότητα, την ιστορική εποχή, την τέχνη και την κουλτούρα. Όποιος διαλέξει να ανοίξει το Μελάνι Ανεξίτηλο, θα βρει ισόποσα μοιρασμένο το ιστορικό μυθιστόρημα και την καταιγιστική αστυνομική δράση. Θα αναπνεύσει το άρωμα αλλοτινών εποχών, θα αναζητά συνεχώς τους κρυφούς αρμούς που πλέκουν αξεδιάλυτα τις ζωές των ηρώων του. Όμως, οι ήρωες του Νάσου Χριστογιαννόπουλου δεν ζουν την ζωή μόνο ενός βιβλίου, ούτε η αφήγησή του γεννιέται και ολοκληρώνεται στο 17ο ή στο δικό μας αιώνα, σε μία μόνο διάσταση ή σε μία ανάγνωση. Η γραφή του υπερβαίνει την παράδοσή μας στη νωχελική απόλαυση της λογοτεχνίας, αναιρώντας ήδη την πεποίθηση - άποψη - πιθανότητα πως στο Μελάνι Ανεξίτηλο μας περιμένει άλλη μια περισσότερο πρωτότυπη ή χιλιοειπωμένη αφήγηση. Γιατί, πάνω από όλα, η μυθοπλασία του Νάσου Χριστογιαννόπουλου μας καλεί από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα σε μία μετωνυμική συνάντηση, που ο μυθολόγος της μας περιμένει πάντα εκεί, στο σχόλιο της απόφανσης, σε ένα κλείσιμο του ματιού, στην τρυφερότητα των μικρών κινήσεων, στο «αυτά για τώρα», αφήνοντάς μας με την προσμονή του επόμενου βιβλίου, του επόμενου άρθρου.